Clostridium Botulinum olarak anılan bir bakteriden elde edilen Tip A Botulinum toksinine yani nörotoksine botox adı verilir. Botox enjeksiyon yoluyla verildiği bölgedeki sinir hücrelerinden salınan Asetilkolin isimli uyarıcı maddenin salınımını önler. Böylece hedef bölgedeki sinir-kas kavşağında etki ederek bölgedeki sinir hücrelerinin kas hücrelerini uyarmasını önler. Bunun sonucunda botoxun enjekte edildiği bölgedeki kasta geçici ve kısmi felç meydana gelir, böylece kas kasılamaz.
Botulinum toksininin en önemli özelliklerinden biri sadece enjekte edildiği bölgede etkisini göstermesidir. Pek çok nörolojik hastalıkta tedavi amacıyla kullanılan botox, son yıllarda sıklıkla estetik amaçlı prosedürlerde kullanılan bir nörotoksin olarak bilinmektedir.
18 ila 65 yaş aralığındaki kişilere botox tedavisi uygulanabilir. Ancak botox tedavisine uygunluk için tek kriter yaş değildir. Aynı zamanda kişide, botox enjeksiyonuna engel bir sağlık sorunu bulunmamalıdır.
Son derece popüler bir medikal estetik prosedür olan botox, enjekte edildiği bölgedeki kaslar üzerinde etkilidir. Yani botox enjekte edildiği bölgenin dışında vücudun farklı bölgelerine yayılmaz.
Botoxun etkisi, enjeksiyondan 48 ila 72 saat sonra ortaya çıkar. Etkinin maksimum seviyeye ulaşması ise genellikle 7 ila 10. günde olur. Botoxun sağladığı etki geçicidir. Ortalama 4 ila 6 ay sürer. Bununla birlikte botox etkisinin ne kadar süreceği kişi özelinde çeşitli etkenlere bağlı olarak değişebilir. Botoxun etkisi geçince kişinin talep etmesi ve doktorun onaylaması ile birlikte prosedür tekrarlanabilir. Tekrarlanan enjeksiyonlar sonucunda botoxun etkisi uzayabilir.
Botox Nasıl Yapılır?
Botox mikroenjeksiyon yöntemiyle uygulanan bir medikal estetik prosedürdür. Çok ince uçlu iğneler kullanılması nedeniyle enjeksiyon sırasında acı ya da ağrı hissedilmez. Ancak uygulama yapılan bölgenin özelliklerine, uygulamayı yapan kişinin deneyimine ve hastanın ağrı eşiğine bağlı olarak hafif bir ağrı hissedilmesi olasılığı vardır. Bunu minimize etmek için uygulama bölgesine lokal anestezik etkili krem sürülür ve etki ettikten sonra enjeksiyon yapılır.
Botox yaptırmak isteyen kişi doktora başvurduğunda kendisinden bazı mimik hareketlerini yapması istenir. Bu sayede hangi bölgelere ve hangi dozda botox enjekte edilmesi gerektiği tespit edilir. Botox enjeksiyonu mimik kaslarının hareketini azaltmak için yapıldığı durumlarda uygulama bölgesindeki kasların içine enjeksiyon yapılır. Aşırı terleme yani hiperhidrozis tedavisi amaçlandığında ise derinin içine botox enjeksiyonu gerçekleştirilir.
Botox enjeksiyonunun ardından uygulama bölgesinde olası bir kızarıklığı önlemek için nazik bir şekilde buz kompresi yapılabilir. Botox enjeksiyonu genellikle 15 ila 30 dakika içinde tamamlanır.
Botoxtan Sonra Nelere Dikkat Etmeli?
Botox yapılan bölgenin mikrop kapması riskini ortadan kaldırmak için enjeksiyon sonrası bölge temiz tutulmalı ve bölgeye elle temastan kaçınılmalıdır. Botox sonrası dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da, sıcak duş ve enjeksiyon bölgesine masaj yapılmamasıdır.
Enjekte edilen botoxun enjeksiyon bölgesinin çevresine ve istenmeyen bölgelere yayılmasını önlemek için doktorun tavsiyelerine eksiksiz bir şekilde uyulmalıdır. Böylece botoxun kan dolaşımına karışıp etkisinin azlaması gibi istenmeyen durumlar yaşanmaz.
Botox enjeksiyonundan sonra hasta mimik yaparak bölgedeki mimik kaslarını çalıştırırsa, kaslar enjekte edilen maddeyi çok daha iyi bir şekilde emer. Uygulamanın ardından günlük yaşantıya herhangi bir kesinti olmaksızın devam etmek mümkündür.
Eğer uygulama yapılacak bölgede bir enfeksiyon bulunuyorsa, enfeksiyon geçmeden botox yapılamaz. Hastada bir kanama bozukluğu varsa, enjeksiyon sırasında ekstra özen gösterilmelidir. Bu aşamada uygulamayı gerçekleştirecek olan doktorun uzmanlığı ve deneyimi devreye girer.
Botox enjeksiyonunun gebelik ve emzirme sürecindeki güvenilirliği henüz saptanmadığı için bu dönemlerde botox yapılması önerilmez. Ayrıca bileşimindeki herhangi bir maddeye karşı duyarlılığı olduğu bilinen kişilere de botox yapılmaz. Botox enjeksiyonu etkisinin, amoniglikozid antibiyotikler ya da tubokürarin türü kas gevşeticiler gibi nörıomüsküler iletiyi etkileyen diğer ilaçlarla güçlendirilmesi söz konusu olabilir.
Botox tedavisi doğru dozlarla ve doğru tekniklerle gerçekleştirildiği takdirde herhangi bir yan etkiye neden olmaz. Bunu sağlamak içinse alanında uzman ve deneyimli doktorlar tercih edilmeli, her prosedür hasta özelinde planlanmalıdır. Aksi takdirde kaşlar arasında asimetri oluşabilir, kaşlar yukarıya hiç kaldırılamayabilir, kaşlar gereğinden fazla kalkarak yüzde şaşkın bir ifade meydana getirebilir. Ayrıca kaşlarda ve göz kapaklarında aşağı düşme, ağız kenarına yapılan enjeksiyonlarda uygulamadan sonra konuşma zorluğu, dozun yetersiz olması sonucu kırışıklıkların giderilememesi gibi çeşitli komplikasyonlar yaşanabilir.
Botox enjeksiyonu yaptıracak kişiler botox ve dolgu işlemlerinin farklı olduğunu unutmamalıdır. Botox, bir dolgu maddesi değildir. Enjekte edildiği bölgedeki mimik kaslarını geçici süreyle felç ederek etkisini gösterir. Botox, enjekte edildiği bölgeye bir hacim kazandırmaz. Dolgu enjeksiyonuyla kombine edildiği durumlarda enjeksiyon bölgesine hacim kazandırması söz konusu olabilir.
Botox enjeksiyonunun yapıldığı bölge kaslarında geçici felç meydana gelir. Mimik kaslarının çalışması engellendiği için bölgedeki kırışıklıklar da azalır. Etki süresinin geçmesiyle birlikte bölgedeki kaslar yeniden çalışmaya başladığında kırışıklıklar yeniden ortaya çıkacaktır. Kişi istediği ve doktoru uygun gördüğü takdirde botox yenilenebilir. Ancak bir kez botox yaptıran kişinin yeniden enjeksiyon yaptırmak zorunda olması gibi bir durum söz konusu değildir.
Botox Hangi Aralıklarla Yenilenebilir?
Botox yaş almanın etkisiyle yüzde ortaya çıkan kırışıklıklar ile mimik kullanımının neden olduğu çizgileri giderme amacıyla uygulanır. Botox bahsi geçen kozmetik amaçlara ek olarak migren ve aşırı terleme gibi hastalıkların tedavisi, felçli hastalarda kas aktivitesinin yeniden kazandırılması ve makat çatlakları gibi sorunların giderilmesi için de kullanılabilir.
Son derece geniş bir kullanım alan olan botox işleminin sağladığı sonuçlar kalıcı değildir. Enjeksiyonun sağladığı etki bir süre sonra kaybolur. Bu nedenle botox belirli aralıklarla yenilenebilir.
Botox prosedüründe, Botulinum toksini Tip A hedef bölgeye enjekte edilir. Enjeksiyonun etkisini ne kadar sürdüreceği kişinin cilt yapısına, hedeflenen kırışıklıkların derecesine, uygulamada kullanılan doza, tekniğe ve enjeksiyonun doğru noktalara yapılıp yapılmadığına göre değişiklik gösterebilir.
Botoxun etkisi bazı kişilerde 4 ay iken bazı kişilerde bu süre 6 ayı bulabilir. Yaklaşık 4 ila 6 ay etkili botoxun başarısı için kişi özelinde bir tedavi planlanmalı, alanında uzman ve deneyimli doktorlar tarafından doğru tekniklerle uygulanmalıdır. Botox enjeksiyonu düzenli olarak yenilendiği takdirde uygulama bölgesinde daha uzun süreli etki elde edilebilir.
Botox, Clostiridium Botulinum bakterisinden elde edilen toksin uygulama bölgesine enjekte edilerek uygulanır. Böylece sinir uçlarındaki iletimi sağlayan asetilkolin salınımı engellenir ve sinirlerle ilgili organlar arasındaki iletişim geçici süreyle kesilir. Sinir iletimi durunca sinirin ulaştığı organın işlevi azalır ya da tamamen kaybolur.
Botox enjeksiyonundan sonra hastanın cildinde geçici kızarıklık, morarma ve hassasiyet gelişebilir. Ancak oluşan yan etkiler kişinin sosyal yaşantıya katılmasına engel olacak düzeyde değildir. Enjeksiyondan sonraki 12 saat makyaj yapılmamalı ve 2 hafta güneş ışınlarına doğrudan maruz kalınmamalıdır. Ayrıca sauna, hamam, buhar banyosu ve solaryum gibi sıcak ortamlardan kaçınmalıdır. Doktorun önerilerine eksiksiz bir şekilde uymak uygulamanın başarısı ve kişisel konfor açısından son derece önemlidir.